هستی یادگیرنده

Forwarded from یاد ایام

دوستان همراه، سلام

" تقدیم به روح بلند امام علی (ع) "

"نقدی بر پر خوانی قرآن کریم در ماه رمضان "

یکی از توصیه های دینی در ماه رمضان، قرائت زیاد قرآن است ؛از روزانه یک دور کامل تا حداقل یک جز. این پیشنهاد، افراد باریک اندیش و اهل تفکر را با این سوال مواجه می کند که از نظر تامل در قرآن و عمل به آن آیا فوایدی بر این پر خوانی مترتب است؟

هدف این نوشته، پاسخ اجمالی به این پرسش از دیدگاه روانشناسی تربیتی است.
پیش از پاسخ به این پرسش باید توجه داشت که فهم، تفسیر و بکارگیری آموزه های دینی بشدت نیازمند بکارگیری اصول، مبانی و روش های سایر علوم بخصوص روان شناسی و جامعه شناسی است. عدم توجه به همین امر موجب شده تا علیرغم تلاش های بسیار در حوزه آموزش های دینی در کشور، اما شاهد رفتار های دینی هم وزن آن آموزش ها در مردم نباشیم.

متاسفانه بسیاری از دست اندرکاران امر آموزش های دینی در کشور، سخن گفتن و سخنرانی در باره مفاهیم دینی را با تعلیم و تربیت دینی یکسان فرض کرده اند، در حالی که هرچند بین این دو رابطه وجود دارد، اما به هیچ وجه یکسان نیستند.

با توصیه مردم به توکل، صبر و تقوا، کسی متوکل، صبور و متقی نخواهد شد. مقایسه تاریخ آموزش های دینی در کشور با دستاوردهای آن، بهترین گواه برای این ادعا است.

هرچند بخشی از این مشکل را باید در تناقض بین گفتار و رفتار آموزگاران دین در ایران جستجو کرد، اما باید توجه داشت که یادگیری ، مقدمه عمل است و ابتدا باید صبوری، تقوا و توکل یادگرفته شوند تا سپس در رفتار متربیان مشاهده شود و دقیقا همین جا است که نیاز به سایر علوم مانند روان شناسی و علوم تربیتی برای یادگیری آموزه های دینی ضرورت پیدا می کند.

آموزگاران دین اعتقاد دارند که باید به آموزه های قرآنی عمل شود، اما باید توجه داشت که مقدمه عمل، یادگیری است و اگر به قرآن عمل نمی شود، یکی از دلایل اصلی می تواند این حقیقت باشد که اصولاً یاد گیری صورت نگرفته است که بدنبال آن عمل انجام شود.

گزاره ها و توصیه های دینی حداقل در سه سطح نیازمند به استفاده از اصول ، یافته ها و نظریه های روان شناسی هستند :
1_ در سطح تحلیل و تفسیر،
2_ در سطح آموزش،
3ـ در سطح شیوه ها و تکنیک های بکار بستن آموزه ها.

با این مقدمه، بپردازیم به پاسخ این پرسش که آیا قرائت روزانه و زیاد قرآن در ماه رمضان به فرایند یادگیری آن کمک می کند؟
پاسخ کلی این است که: آری.

در تشریح این پاسخ باید اشاره کرد که در خصوص یادگیری متن در روانشناسی تربیتی نظریه های مختلفی ارائه شده است. یکی از این نظریه ها مربوط به یک روان شناس تربیتی به نام آزوبل است. از نظر او برای یادگیری یک متن، باید آن را " از کل به جز " آموخت. یعنی ابتدا باید یک آگاهی کلی در باره کلیات آن متن بدست آورد و سپس وارد جزییات متن شد.

آزوبل مطالعه کلی متن که باید قبل از جزییات انجام شود را " پیش سازمان دهنده " می نامد و به معلمان توصیه می کند که تدریس خود را از کل شروع و به جزئیات پایان دهند.

از نظر او یادگیری معنا دار که پایدار تر و موثرتر از یادگیری طوطی وار است، زمانی اتفاق می افتد که مطالعه و آموزش با پیش سازمان دهنده آغاز شود. برای مثال، او به کسانی که قصد آشنایی عمیق با نظرات سقراط را دارند پیشنهاد نمی کند که یک کتاب در باره او تهیه کنند و از ابتدا شروع به مطالعه آن کنند، بلکه پیشنهاد می کند که ابتدا با یک یا چند بار مرور اجمالی و کلی کتاب، یک تصویر ذهنی کلی از نظرات سقراط بدست آورده و سپس جزییات نظرات او را مطالعه کنند .

مطالعه روزانه و مروری قرآن در ماه رمضان نیز بر همین اساس قابل فهم است. بعبارت دیگر، این شیوه خواندن قرآن در ماه مبارک رمضان به خواننده کمک می کند تا یک پیش سازمان دهنده و یک نگاه کلی نسبت به محتوای قرآن کسب نماید و در ماههای دیگر با ورود به جزییات به تعمق، تفکر، تدبر و عمل به آن بپردازد. بر این اساس، ماه رمضان آغاز یادگیری قرآن است، نه همه آنچه باید اتفاق بیفتد.

بدیهی است که اگر در ماههای بعد، بخش دوم کار که دقت در جزییات قرآن است انجام نشود، خیلی زود آثار پیش سازمان دهنده نیز زایل خواهد شد. چون فراموشی آن روی سکه یادگیری است.
التماس دعا دارم.

موفق باشید.
دوستدار سعادت مردم ایران، ایزدی.
@Hastiyadgirandeh

www.tg-me.com/us/هستی یادگیرنده/com.HastiYadGirandeh/421

635 viewsMar 22 at 05:10

دوستان همراه، سلام

" تقدیم به روح بلند امام علی (ع) "

"نقدی بر پر خوانی قرآن کریم در ماه رمضان "

یکی از توصیه های دینی در ماه رمضان، قرائت زیاد قرآن است ؛از روزانه یک دور کامل تا حداقل یک جز. این پیشنهاد، افراد باریک اندیش و اهل تفکر را با این سوال مواجه می کند که از نظر تامل در قرآن و عمل به آن آیا فوایدی بر این پر خوانی مترتب است؟

هدف این نوشته، پاسخ اجمالی به این پرسش از دیدگاه روانشناسی تربیتی است.
پیش از پاسخ به این پرسش باید توجه داشت که فهم، تفسیر و بکارگیری آموزه های دینی بشدت نیازمند بکارگیری اصول، مبانی و روش های سایر علوم بخصوص روان شناسی و جامعه شناسی است. عدم توجه به همین امر موجب شده تا علیرغم تلاش های بسیار در حوزه آموزش های دینی در کشور، اما شاهد رفتار های دینی هم وزن آن آموزش ها در مردم نباشیم.

متاسفانه بسیاری از دست اندرکاران امر آموزش های دینی در کشور، سخن گفتن و سخنرانی در باره مفاهیم دینی را با تعلیم و تربیت دینی یکسان فرض کرده اند، در حالی که هرچند بین این دو رابطه وجود دارد، اما به هیچ وجه یکسان نیستند.

با توصیه مردم به توکل، صبر و تقوا، کسی متوکل، صبور و متقی نخواهد شد. مقایسه تاریخ آموزش های دینی در کشور با دستاوردهای آن، بهترین گواه برای این ادعا است.

هرچند بخشی از این مشکل را باید در تناقض بین گفتار و رفتار آموزگاران دین در ایران جستجو کرد، اما باید توجه داشت که یادگیری ، مقدمه عمل است و ابتدا باید صبوری، تقوا و توکل یادگرفته شوند تا سپس در رفتار متربیان مشاهده شود و دقیقا همین جا است که نیاز به سایر علوم مانند روان شناسی و علوم تربیتی برای یادگیری آموزه های دینی ضرورت پیدا می کند.

آموزگاران دین اعتقاد دارند که باید به آموزه های قرآنی عمل شود، اما باید توجه داشت که مقدمه عمل، یادگیری است و اگر به قرآن عمل نمی شود، یکی از دلایل اصلی می تواند این حقیقت باشد که اصولاً یاد گیری صورت نگرفته است که بدنبال آن عمل انجام شود.

گزاره ها و توصیه های دینی حداقل در سه سطح نیازمند به استفاده از اصول ، یافته ها و نظریه های روان شناسی هستند :
1_ در سطح تحلیل و تفسیر،
2_ در سطح آموزش،
3ـ در سطح شیوه ها و تکنیک های بکار بستن آموزه ها.

با این مقدمه، بپردازیم به پاسخ این پرسش که آیا قرائت روزانه و زیاد قرآن در ماه رمضان به فرایند یادگیری آن کمک می کند؟
پاسخ کلی این است که: آری.

در تشریح این پاسخ باید اشاره کرد که در خصوص یادگیری متن در روانشناسی تربیتی نظریه های مختلفی ارائه شده است. یکی از این نظریه ها مربوط به یک روان شناس تربیتی به نام آزوبل است. از نظر او برای یادگیری یک متن، باید آن را " از کل به جز " آموخت. یعنی ابتدا باید یک آگاهی کلی در باره کلیات آن متن بدست آورد و سپس وارد جزییات متن شد.

آزوبل مطالعه کلی متن که باید قبل از جزییات انجام شود را " پیش سازمان دهنده " می نامد و به معلمان توصیه می کند که تدریس خود را از کل شروع و به جزئیات پایان دهند.

از نظر او یادگیری معنا دار که پایدار تر و موثرتر از یادگیری طوطی وار است، زمانی اتفاق می افتد که مطالعه و آموزش با پیش سازمان دهنده آغاز شود. برای مثال، او به کسانی که قصد آشنایی عمیق با نظرات سقراط را دارند پیشنهاد نمی کند که یک کتاب در باره او تهیه کنند و از ابتدا شروع به مطالعه آن کنند، بلکه پیشنهاد می کند که ابتدا با یک یا چند بار مرور اجمالی و کلی کتاب، یک تصویر ذهنی کلی از نظرات سقراط بدست آورده و سپس جزییات نظرات او را مطالعه کنند .

مطالعه روزانه و مروری قرآن در ماه رمضان نیز بر همین اساس قابل فهم است. بعبارت دیگر، این شیوه خواندن قرآن در ماه مبارک رمضان به خواننده کمک می کند تا یک پیش سازمان دهنده و یک نگاه کلی نسبت به محتوای قرآن کسب نماید و در ماههای دیگر با ورود به جزییات به تعمق، تفکر، تدبر و عمل به آن بپردازد. بر این اساس، ماه رمضان آغاز یادگیری قرآن است، نه همه آنچه باید اتفاق بیفتد.

بدیهی است که اگر در ماههای بعد، بخش دوم کار که دقت در جزییات قرآن است انجام نشود، خیلی زود آثار پیش سازمان دهنده نیز زایل خواهد شد. چون فراموشی آن روی سکه یادگیری است.
التماس دعا دارم.

موفق باشید.
دوستدار سعادت مردم ایران، ایزدی.
@Hastiyadgirandeh

BY هستی یادگیرنده