Telegram Group Search
♦️ نگرش مردم آمریکا به مشارکت در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳

🔹 طبق نظرسنجی «مؤسسه گالوپ» از مردم آمریکا که از ۱ تا ۲۲ آوریل ۲۰۲۴ با جامعه آماری ۱۰۰۱ نفر انجام شده، نشان‌دهنده رغبت بالای مردم ایالات متحده به مشارکت در انتخابات است. نتایج این نظرسنجی ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ منتشر شد.

🔸 میزان توجه حامیان حزب دمکرات به انتخابات ریاست‌جمهوری از ۷۹ درصد در بازه زمانی مشابه در ۲۰۲۰ به ۸۴ درصد ارتقا یافته ولی میزان توجه حامیان حزب جمهوری‌خواه در این مقایسه، در رقم ۷۸ درصد یکسان باقی مانده است. میزان توجه مستقل‌ها از ۶۴ درصد به ۶۱ درصد کاهش یافته است.

🔹 گفتنی است که ۴۹ درصد جوانان زیر ۳۰ سال، ۶۹ درصد افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله، ۷۸ درصد افراد ۵۰ تا ۶۵ سال و ۸۲ درصد افراد بالای ۶۵ سال، اخبار انتخابات را پیگیری می‌کنند که نشان می‌دهد با افزایش سن، میزان توجه به انتخابات نیز افزایشی بوده است.

🔸 هم‌چنین طبق این نظرسنجی، ۵۹ درصد رنگین‌پوستان و ۷۸ درصد سفیدپوستان، اخبار انتخابات را دنبال می‌کنند. ناظر به اینکه عمده سفیدپوستان از پایگاه رأی حزب جمهوری‌خواه محسوب می‌شوند، به نظر می‌رسد انگیزه برای جبران شکست انتخابات پیشین، توجه بیشتر آنان را به سوی انتخابات جلب کرده باشد.

مطابق یافته‌های این نظرسنجی، ۷۱ درصد مردم آمریکا به انتخابات ریاست‌جمهوری اندیشیده و اخبار آن را دنبال می‌کنند که این عدد با رقم بازه زمانی مشابه در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ مطابقت دارد و این احتمال می‌رود که میزان مشارکت نیز مانند آن دوره به نزدیک ۷۰ درصد برسد. تشدید دوقطبی بایدن و ترامپ در این موضوع مؤثر خواهد بود.

🆔@EshraghKiani
♦️ انتخابات آتی ریاست‌جمهوری و سیاست خارجی ایران

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳

🔹 فقدان شهادت‌گونه ریاست محترم جمهوری، مرحوم دکتر رئیسی و هم‌چنین وزیر محترم امور خارجه، مرحوم دکتر امیرعبداللهیان، حادثه‌ای تلخ و مصیبتی غافلگیرکننده برای کشور محسوب می‌شود. در عین حال، از ابتدای وقوع این فاجعه، عمده کارشناسان اندیشکده‌های آمریکایی، به‌خصوص کارشناسان ایرانی‌تباری که آشنایی بیشتری با پهنه سیاست ایران داشته‌اند، تأکید کرده‌اند که این رخداد، از منظر راهبردی تغییری در سیاست خارجی ایران چه در عرصه بین‌المللی(مانند پرونده هسته‌ای و نوع مواجهه با آمریکا) و چه منطقه‌ای(جنگ غزه و جبهه مقاومت) در پی نخواهد داشت.

🔸 در عین حال که این تحلیل، دور از واقعیت نبوده ولی نمی‌توان تأثیر نسبی تغییر دولت در دو سیاست مشخص در روابط خارجی، یکی «سیاست همسایگی» و دیگری «نگاه به شرق» چشم‌پوشی کرد. دولت آتی که طی کمتر از دو ماه از سوی رأی‌دهندگان برگزیده خواهد شد، می‌تواند نگاه دیگری به نوع مواجهه با قدرت‌های آسیایی و هم‌چنین همسایگان ایران در غرب آسیا داشته باشد. به‌خصوص که پیامدهای این دو سیاست در سال‌های اخیر از جمله نوع بازیگری ایران در جنگ اوکراین و توافق پکن ناظر به تنش‌زدایی با عربستان، با انتقاداتی از سوی کارشناسان و پژوهش‌گران مختلف داخلی روبرو بوده است.

🔹 علاوه بر این، تداوم یا تغییر نگاه دولت به چگونگی مذاکرات هسته‌ای نیز می‌تواند بر سرنوشت این پرونده حساس، مؤثر باشد. به‌ویژه که انتخابات آتی ریاست‌جمهوری آمریکا و تنش‌های منطقه‌ای گروه‌های مقاومت با ارتش آمریکا پس از جنگ غزه نیز بر فرآیند این مذاکرات بی‌تأثیر نخواهد بود. بنابراین انتخابات ریاست‌جمهوری آتی ایران که مع‌الاسف پس از حادثه تلخ اخیر به طور زودهنگام برگزار خواهد شد، بر سیاست خارجی ایران، مؤثر خواهد بود.

خداوند ارواح طیبه همه شهدای این حادثه را مشمول آمرزش و رحمت واسعه خویش قرار دهد و به ایران عزیز برای عبور از این بحران حساس نیز عنایت خاصه داشته باشد؛ انشالله 🙏

🆔@EshraghKiani
♦️ فقدان هم‌زمان مسئولان عالی در یک پرواز

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۱ خرداد ۱۴۰۳

به‌رغم شهادت چند مقام در یک پرواز، طی ۱۳۶۰، ۱۳۸۰ و ۱۳۸۴، این بار کشور، رئیس‌جمهور و وزیر خارجه را هم‌زمان از دست داد. گویی مرحله بازخورد در چرخه تصمیم‌گیری‌ها، فاقد یادگیری است. روحشان شاد و قرین رحمت باد. «سَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا».

🆔@EshraghKiani
♦️ فقدان رییس‌جمهور و ثبات ایران

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۱ خرداد ۱۴۰۳

🔹 سوزان‌مالونی، معاون «اندیشکده بروکینگز» و مدیر «برنامه ایران و خلیج فارس» در این اندیشکده که از مشاوران وزارت خارجه آمریکا در دولت اوباما نیز بوده، طی یادداشتی مورخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ به ارزیابی پیامدهای فقدان ریاست‌جمهوری بر آینده ایران پرداخته است.

🔸 نویسنده فقدان ریاست‌جمهوری را «یک شوک بزرگ در لحظه مخاطره‌آمیز خاورمیانه» تلقی کرده که «درجه حرارت منطقه را افزایش می‌دهد». گرچه اذعان دارد «جمهوری اسلامی که از زمان تأسیس، چالش‌های بزرگی را پشت سر نهاده، نه از بین رفته و نه به طور پایدار ضعیف نشده است».

🔹 مالونی حساسیت انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری را «مهندسی انتقال قدرت از نسل اصلی انقلاب به وارثان جدید» می‌داند که موجب «تشدید درگیری‌های درونی اردوگاه محافظه‌کاران» خواهد شد و حتی ممکن است گرایش به فعالیت در «خیابان و اینترنت» را برای مخالفان بیشتر کند.

🔸 به نظر نویسنده، گرچه تئوری توطئه درباره این حادثه، هم ناشی از ترورهای ابتدای انقلاب از سوی گروه‌های تروریستی و هم به جهت تجربه خراب‌کاری‌های اسرائیل در تأسیسات و ترورهای دانشمندان هسته‌ای، موضوعیت دارد ولی اقرار می‌کند که این سقوط ناشی از «شرایط بد و نامناسب آب‌وهوایی» رخ داده است.

اشاره نویسنده به این ادعا که فقدان جناب دکتر رئیسی، موجب «اخلال» در برنامه بخشی از اصول‌گرایان حاکم برای فرآیند جانشینی است، نشان می‌دهد که مراکز فکری آمریکایی بر تأثیر این حادثه بر آینده نظام، تمرکز جدی خواهند داشت.

🆔@EshraghKiani
♦️ ایران و مرگ یک رئیس‌جمهور

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲ خرداد ۱۴۰۳

🔹 علی واعظ مدیر «برنامه ایران» در «گروه بین‌المللی بحران» طی یادداشتی مورخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ به ارزیابی پیامدهای فقدان ریاست‌جمهوری ایران پرداخته است.

🔸 به نظر وی رقابت ریاست‌جمهوری آتی ایران یک «رقابت محدود به اردوگاه محافظه‌کاران» خواهد بود و «رادیکال‌ها با تجویز برگزاری انتخاباتی رقابتی، تسلط خود بر نهادهای قدرت را به خطر نخواهند انداخت». علاوه بر اینکه «فقدان رئیسی شکاف درون جریان حاکم را عمیق‌تر و شدیدتر خواهد کرد». او هم‌چنین بیان داشته که مشارکت در انتخابات آتی اندک خواهد بود «زیرا بسیاری از ایرانیان امکان تغییر معنادار از طریق صندوق رأی را فراهم نمی‌بینند».

🔹 واعظ مدعی است که مرحومان رئیسی و امیرعبدالهیان نقش چندانی در سیاست خارجی کشور نداشته‌اند چنان‌که برای این مسأله به مذاکرات هسته‌ای به مدیریت آقای علی باقری و توافق پکن به محوریت آقای شمخانی اشاره دارد. وی نهایتاً مدعی است که جانشینان این دو مقام نیز «احتمالاً با محدودیت های ساختاری مشابهی در شکل دادن به سیاست خارجی متفاوت مواجه خواهند بود».

🔸 در نهایت واعظ معتقد است که رئیس‌جمهور فقید ایران «به عنوان یکی از محتمل‌ترین نامزدهای جانشینی رهبری» محسوب می‌شد و فقدان ایشان، «روند تحکیم انطباق و هماهنگی در رأس ساختار» را که «با رد صلاحیت حسن روحانی و شکست آملی‌لاریحانی» به پیش رفته بود، مختل کرده و «علامت سؤال بزرگی برای مسأله جانشینی ایجاد کرده است».

اشاره نویسنده به تأثیر فقدان رئیس‌جمهور بر مسأله جانشینی حاکی از آن است که ابهام و عدم قطعیت مراکز غربی درباره پیش‌بینی‌پذیری آینده نظام برای مراکز فکری و اندیشکده‌های آمریکایی افزایش یافته است.

🆔@EshraghKiani
♦️ تأثیر فقدان ریاست‌جمهور بر سیاست‌های ایران

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲ خرداد ۱۴۰۳

🔹 ری‌تکیه، کارشناس پیشین وزارت خارجه آمریکا طی یادداشتی در «اندیشکده شورای روابط خارجی» مورخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ به بررسی پیامدهای فقدان رئیس‌جمهور فقید ایران پرداخته است.

🔸 وی که مدعی است مرحوم رئیسی «بیش از رؤسای جمهور پیشین به رهبری وفادار بوده» معتقد است که مقام ریاست‌جمهور به دلیل ریاست شورای عالی امنیت ملی می‌تواند بر سیاست خارجی و به‌خصوص پرونده هسته‌ای مؤثر باشد ولی در سیاست منطقه‌ای که به ادعای نویسنده توسط سپاه پاسداران کنترل می‌شود، تغییر ریاست‌جمهور تأثیری نخواهد داشت.

🔹 نویسنده درباره انتخابات ریاست‌جمهوری نیز مدعی است که جانشین آقای رئیسی، «به همان اندازه محافظه‌کار ولی جوان‌تر» خواهد بود. به‌زعم وی این انتخابات بسیار محدود و «تحت کنترل شدید» برگزار خواهد شد.

اشاره نویسنده به تأثیر اندک ریاست‌جمهور بر سیاست خارجی منطقه‌ای در شرایطی است که عملاً کنترل تنش در پرونده هسته‌ای می‌تواند سطح تنش در دیگر پرونده‌ها را نیز کاهش دهد که تجربه برجام، شاهد آن، هر چند در بازه‌ای کوتاه بوده است.

🆔@EshraghKiani
♦️ فقدان ریاست‌جمهوری ایران

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۳ خرداد ۱۴۰۳

🔹 جان‌آلترمن، مدیر «برنامه خاورمیانه» در «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» طی یادداشتی مورخ ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ به بررسی فقدان مرحوم رئیسی بر سیاست‌های کشور پرداخته و حول این مسأله به پنج پرسش پاسخ داده است.

1️⃣ پیامدهای داخلی
آقای رئیسی یک کارگزار معتمد و هم‌دل برای ساختار سیاسی دینی در ایران بود و بسیاری انتظار داشتند که وی جانشین رهبری باشد. فقدان وی، چشم‌انداز رقابت برای جانشینی را افزایش خواهد داد و نبود او، تضمینی برای جانشینی موروثی نیست. زیرا نهاد روحانیت در ایران، در برابر جانشینی موروثی خواهد ایستاد.

2️⃣ تغییر دولت
رقابت آرامی برای تغییر دولت بین عناصری از سپاه پاسداران و نهادهای امنیتی شکل خواهد گرفت و روحانیون در درازمدت از ریاست دولت کنار خواهند رفت. زیرا محبوبیت روحانیون در بین جوانان، کاهش یافته است.

3️⃣ بروز یک انقلاب
مخالفان نمی‌توانند از این آشفتگی ظاهری برای قیام علیه حکومت استفاده کنند. بسیاری از ایرانیان بر این باور هستند که بهار عربی به نتیجه نرسید و این موجب سرخوردگی آنان از تکرار چنین تجربه‌ای است. ممکن است یک شخصیت سیاسی از درون نظام و متعهد به ساختار، عهده‌دار بهبود حکومت‌داری و احیای اقتصادی شود.

4️⃣ سیاست خارجی
ارکان سیاست خارجی از جمله حمایت از محور مقاومت و تعامل با چین و روسیه، تغییر نخواهد کرد. ولی بهبود روابط با همسایگان به دلیل فقدان وزیر خارجه‌ای که به زبان عربی مسلط بود، به کُندی پیش خواهد رفت.

5️⃣ حادثه یا ترور؟
بعید است که این رخداد یک حادثه تروریستی بوده باشد، زیرا فقدان آقای رئیسی، تغییر چشم‌گیری در سیاست‌ها و معادلات جاری پیش نخواهد آورد. علاوه بر اینکه فرسودگی بالگرد و شرایط آب‌وهوایی نامناسب، توضیح قانع‌کننده‌ای برای این حادثه است.

به نظر می‌رسد ابهام عدم قطعیت کارشناسان و اندیشکده‌های آمریکایی نسبت به تداوم سیاست خارجی دولت سیزدهم، تا حد بسیار زیادی کاهش یافته و خود را برای ادامه این مسیر، آماده خواهند ساخت.

🆔@EshraghKiani
♦️ روابط ایران و روسیه پس از آقای رئیسی

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۳ خرداد ۱۴۰۳

🔹 نیکول‌گراجسکی کارشناس «برنامه هسته‌ای» در «بنیاد کارنگی» طی یادداشتی مورخ ۱ خرداد ۱۴۰۳ به بررسی پیامد فقدان ریاست‌جمهور بر روابط تهران و مسکو پرداخته است.

🔸 طبق این گزارش، یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ساعت ۱۰ شب، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در مسکو با کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه طی جلسه‌ای اضطراری دیدار کرد. سایر شرکت‌کنندگان شامل آندری‌بلوسف، وزیر دفاع جدید روسیه، سرگئی‌شویگو، رئیس شورای امنیت، و والری‌گراسیموف، رئیس ستاد کل ارتش بودند که طی این جلسه حمایت صریح روسیه از تلاش‌های ایران برای جستجوی بالگرد ریاست‌جمهور ارائه شد. چند ساعت پس از پایان جلسه، دو هواپیما و حدود ۵۰ نیروی ویژه امداد و نجات از مسکو به شهر تبریز اعزام شدند. گرچه پس از ورود نیروها به تبریز، تهران اعلام داشت که بالگرد را یافته است.

🔹 نویسنده بیان داشته که «مسکو برای پشتیبانی از ماشین جنگی خود به پهپادهای ایرانی و برای مواجهه با تحریم‌های غرب به تاکتیک‌ها و دسترسی به شبکه های بازار ایران متکی است. هم‌چنین روسیه و ایران در تلاش‌های خود برای برخورد با مخالفت‌های داخلی، نقاط مشترکی یافته‌اند».

🔸 نویسنده در این گزارش با اشاره به تأثیر خروج آمریکا از برجام بر افول جریان‌های اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا، تقویت حضور اصول‌گرایان و ظهور آقای رئیسی در رقابت‌های ریاست‌جمهوری را «یک دارایی ارزشمند» برای مسکو قلمداد کرده است. به تعبیر نویسنده، با توجه به سیاست کلی نظام برای ارتقای روابط با روسیه «آقای رئیسی به عنوان یک کارگزار همسو، به طور فزاینده ای روسیه را به عنوان شریکی مطلوب برای خروج از احساس انزوا و سنگری در برابر فشار غرب می‌دید».

مقابله با تحریم‌های غرب از یک‌سو و وجود بازیگری هم‌سو با ایران در شورای امنیت سازمان ملل، از جمله دلایلی راهبردی است که فراتر از تغییرات سیاست داخلی، هر دولتی در ایران را ناگزیر به تعاملی سطح بالا با مسکو نموده است.

🆔@EshraghKiani
♦️ آینده‌پژوهی یک انتخابات

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۶ خرداد ۱۴۰۳

🔹 چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در شرایطی خاص برگزار خواهد شد که کمتر شباهتی به ادوار سه دهه گذشته دارد. تنها در ادوار دوم پس از عزل بنی‌صدر در خرداد ۱۳۶۰؛ سوم پس از ترور دکتر رجایی در شهریور ۱۳۶۰ و پنجم پس از رحلت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸ بوده که کشور دچار انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری شد. برای روندپژوهی این دوره از رقابت‌ها ابتدا باید بازیگران مؤثر در انتخابات را مورد ارزیابی قرار داد.

◀️ اصول‌گرایان
نیروهای حاکم بر دولت سیزدهم و مجلس دوازدهم مهم‌ترین جناح از جریان اصول‌گرا هستند که برای ابقای دولت سیزدهم در دولت چهاردهم در تلاش خواهند بود و رقیب اصلی خود را جناح حامی دکتر قالیباف می‌دانند. در صورت ائتلاف این دو جناح، نامزد ائتلاف، پیروز رقابت ریاست‌جمهوری چهاردهم خواهد بود. پیشران این ائتلاف، اجماع هر دو جناح عمل‌گرا و آرمان‌گرای جریان اصول‌گرا بر فردی از بدنه مدیران عالی‌رتبه دولت مرحوم رئیسی یا از مدیران بنیادها و نهادهای حاکمیتی است.

◀️ محافظه‌کاران
جناح راست سنتی و جناح راست مدرن شامل نیروهای موسوم به اعتدال‌گرا در این طیف قرار می‌گیرند که نامزدی محتمل‌تر از دکتر لاریجانی برای رقابت آتی ندارند. گرچه حضور وی در رقابت‌ها، محل تردید است. به خصوص که از یک‌سو در یک رقابت زودهنگام، فرصت کمتری برای برنامه‌ریزی و سازماندهی وجود دارد و از سوی دیگر فضای سیاسی کشور، به‌ویژه ناظر به فقدان نابهنگام و تأثربرانگیز ریاست‌جمهور و موج عاطفی رخ‌داده در بین توده‌های حامی دولت، فضای سیاسی کشور، کمتر فاقد آمادگی لازم برای یک رقابت جدی سیاسی است. هم‌چنین قابل ذکر است که هر نامزد دیگری از این طیف، توان هماهنگی و تعامل سطح بالا در ساختار سیاسی کشور را نیز نخواهد داشت و بالتبع، به دلیل فقدان توان ترسیم چشم‌انداز مطلوب، با شکست سختی روبرو خواهد شد.

◀️ اصلاح‌طلبان
این جریان توان بازیگری در این رقابت را نخواهد داشت. اگر با نامزد حداکثری وارد رقابت شود، اجازه رقابت را نخواهد یافت. اگر هم با نامزد حداقلی وارد شود، توجیهی برای جلب نظر پایگاه اجتماعی‌شان ندارند. زیرا از انتخابات دوره دوازدهم مجلس در اسفند ۱۴۰۳ که این جریان به جهت همراهی با پایگاه اجتماعی‌اش از حضور در آن اجتناب ورزید، فاصله زمانی چندانی نگذشته و وضعیت نیز نسبت به ان زمان، تغییر خاصی نداشته که بتوانند این حضور را در کنار آن انصراف، تؤأمان توجیه کنند. به‌خصوص که فضای تنش‌آلود منطقه‌ای و به‌خصوص شرایط پس از جنگ غزه از یک‌سو و احتمال پیروزی ترامپ از سوی دیگر، امکان ترسیم چشم‌انداز مطلوب آنان درباره تنش‌زدایی با غرب و در نتیجه جلب آرای رأی‌دهندگان را فراهم نمی‌سازد.

🔸 ناظر به روندهای مذکور برای این سه جریان، می‌توان دو سناریو را متصور بود.

1️⃣ تک‌قطبی
این حالت، تکرار ادوار دوم، سوم، چهارم، پنجم و سیزدهم ریاست‌جمهوری است. بدین ترتیب که ساختار سیاسی، نامزد مطلوب را معرفی نموده و اکثریت رأی‌دهندگان نیز وی را برخواهند گزید. به نظر می‌رسد میزان مشارکت در این سناریو، ناظر به اینرسی پدیدآمده از فضای عاطفی درگذشت ریاست‌جمهور فقید، بین ۴۰ تا ۵۰ درصد خواهد بود. نامزد مطلوب، فرد مورد اجماع اصول‌گرایان است که دولت چهاردهم را با کمترین تغییر نسبت به دولت سیزدهم، به‌خصوص در تلازم با سیاست منطقه‌ای در شرایط جنگ غزه و مذاکرات هسته‌ای، با کمترین تنش به پیش خواهد بُرد. دیگر نامزدها برای شکل‌دهی به یک رقابت و احتمالاً کارنامه‌سازی برای آینده سیاسی‌شان، در رقابت حاضر خواهند شد.

2️⃣ دوقطبی محدود
این حالت، متضمن بروز رقابت بین دو جناح عمل‌گرا و آرمان‌گرای جریان اصول‌گراست. در این صورت جبهه پایداری و متحدانش در جریان اصول‌گرا بر نامزد اختصاصی خود تأکید داشته با یک با چند نامزد در رقابت حضور خواهند یافت و یک دوقطبی یا سه‌قطبی ضعیف شکل خواهد گرفت. محتمل میزان مشارکت در این سناریو بین ۵۰ تا ۶۰ درصد باشد و ناظر به پراکندگی آرا، احتمال اینکه انتخابات به دور دوم رفته و یک دوقطبی نسبتاً شدید شکل بگیرد وجود دارد.

اگر ثبات سیاسی و عبور کم‌تنش از بحران فقدان ریاست‌جمهور مد نظر باشد، مطابق ادبیات آینده‌پژوهی، هم سناریوی مطلوب و هم سناریوی ممکن، سناریوی اول است که طی آن، نامزد مورد اجماع، از تکنوکرات‌های نزدیک به دولت سیزدهم خواهد بود و جناح آرمان‌گرای جریان اصول‌گرا نیز به کسب برخی جایگاه‌های مدیریتی در دولت ذیل ریاست جریان عمل‌گرا، راضی خواهد شد. سناریوی دوم از منظر افزایش مشارکت، مطلوبیت بیشتری دارد ولی از منظر بروز شکاف‌های سیاسی، مطلوبیت چندانی نخواهد داشت.

🆔@EshraghKiani
♦️ درون اتاق فرماندهی

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۷ خرداد ۱۴۰۳

🔹 «نقطه ذوب»، کتاب خاطرات ژنرال مکنزی که به زودی منتشر خواهد شد، حاوی نکاتی از دوران فرماندهی‌اش بر سنتکام است که «آتلانتیک» طی گزارشی در ۴ خرداد ۱۴۰۳ بخش مربوط به ترور سردار سلیمانی را منتشر کرد.

🔸 از جوانی که به سنتکام پیوستم، دیدم که بوش و اوباما نتوانستند با سلیمانی مقابله کنند. بنابراین از آغاز فرماندهی‌ام در مارس ۲۰۱۹ درصدد حذف او بودم. دریافتم که سیا و شرکای منطقه‌ای ما نیز قبلاً در کاخ سفید برای حذف او لابی کردند ولی طرح‌های آن‌ها عملیاتی نبود یا هزینه سیاسی بالایی داشت.

🔹 از ابتدای فرماندهی‌ام تا دسامبر ۲۰۱۹ کتائب حزب‌الله ۱۹ بار پایگاه‌های ما در عراق را هدف قرار داد که حمله‌ای در در ۲۷ دسامبر به جراحت ۴ سرباز و مرگ ۱ پیمانکار انجامید. پنتاگون طرح‌هایی برای پاسخ خواست. ما آن زمان درصدد حذف افسر نیروی قدس در یمن بودیم. علاوه بر این، کشتی جاسوسی ساویز هم به عنوان پاسخ، مطرح شد.

🔸 من گفتم اهداف مرتبط با کتائب در عراق را بزنیم. این اهداف شامل ۴ سایت و ۳ حامی کتائب ازجمله سلیمانی بود. پیشنهاد از طریق مایک‌میلی رییس ستاد ارتش به اسپر وزیر دفاع منتقل و با ۴ هدف لجستیکی موافقت شد.

🔹 می‌دانستم ترامپ به حذف سلیمانی علاقه دارد. روز شنبه آخرین ویراست پیامدهای حذف او و نگرانی از پاسخ ایران را به دفتر رئیس‌جمهور فرستادم. یکشنبه ۵ سایت کتائب در عراق و سوریه را با موفقیت زدیم و چند فرمانده کلیدی را کشتیم. ولی ترامپ راضی نبود. دستور داد اگر سلیمانی به عراق رفت، او را بزنیم. معتقد بود این حمله ایران را پای میز مذاکره می‌آورد. من با این تحلیل موافق نبودم. ترامپ دستور حذف افسر نیروی قدس در یمن و حمله به کشتی ساویز را هم صادر کرد.

🔸 ترجیحم برای حذف سلیمانی، اقدام در سوریه بود. زیرا حمله در عراق باعث تحریک شبه‌نظامیان شیعه علیه آمریکا می‌شد. طرح حذف سلیمانی شامل سه مرحله بود: جستجو، تحلیل و اجرا. مراحل جستجو و تحلیل را از ابتدای فرماندهی‌ام آغاز کرده بودم. می‌دانستیم وقتی به فرودگاه بین‌المللی بغداد می‌رسد به سرعت از آنجا خارج می‌شود.

🔹 باید وی را در جاده فرودگاه، قبل از آن‌که وارد خیابان‌های شلوغ بغداد می‌شد، با پهپاد MQ مجهز به موشک‌های هلفایر می‌زدیم. ترجیح ما اجرای عملیات در یک شب صاف و غیرابری بود. MQ نمی‌توانست مدت زیادی بر فراز فرودگاه بماند، پس باید از برنامه دقیق سلیمانی اطلاع می‌یافتیم. خبر یافتیم سه‌شنبه از تهران به بغداد پرواز می‌کند. تصمیم گرفتیم به محض فرود در فرودگاه، او را بزنیم و هم‌زمان افسر نیروی قدس در یمن را هم حذف کنیم. ساویز را کنار گذاشتیم.

🔸 در همین حال، تجمع علیه سفارت ما در بغداد در واکنش به حملات علیه کتائب، آغاز شد که می‌توانست تصمیم‌گیری کاخ سفید را دشوار کند. زیرا شبح بنغازی به پرواز درآمد. دیدگاه شورای امنیت ملی این بود که ایران اقدام جدی پس از حذف سلیمانی نخواهد داشت. من مخالف بودم و شورا را قانع کردم که برای پاسخ ایران، آماده باشد.

🔹 صبح ۳۱ دسامبر برای اجرای حمله به مقر سنتکام رفتم ولی پرواز سلیمانی در بغداد فرود نیامد و به حرکت به سمت دمشق ادامه داد. ابتدا تصمیم گرفتیم هواپیما را هدف قرار دهیم و دو جنگنده از قطر برای این کار به پرواز درآمد. ولی پرواز او مسافری بود و منصرف شدیم. عملیات یمن هم تعلیق شد. نشانه‌هایی وجود داشت که سلیمانی ظرف ۳۶ ساعت آینده از دمشق به بغداد بازمی‌گردد.

🔸 یک روز بعد از آغاز سال نو، به مقر سنتکام رفتم. از بعدازظهر اضطرابم آغاز شد زیرا پرواز سلیمانی از دمشق با یک ساعت تأخیر حرکت کرد. مقدار زیادی قهوه نوشیدم. نگاه همه فرماندهان به من بود و اگر نگران و نااُمید می‌شدم به آن‌ها نیز منتقل می‌شد. پس آمادگی خود را حفظ کردم و از طریق میلی با وزرای دفاع و خارجه در اتاقی در پنتاگون در ارتباط بودم.

🔹 سرانجام پرواز سلیمانی کمی قبل از نیمه‌شب در بغداد فرود آمد. هوا ابری بود و MQ در ارتفاع کمی پرواز می‌کرد تا دید بهتری داشته باشد. قبلاً اختیار حمله را به فرمانده «نیروهای ویژه عملیات مشترک» داده بودم تا به محض اینکه آماده بود، معطل صدور دستور نشود. وقتی سلیمانی در دیدرس قرار گرفت، گفت:«اگر زمانی برای توقف عملیات باشد، الان است. دیگر فرصتی نخواهد بود». گفتم:«هر وقت آماده بودی، شلیک کن».

🔸 سلیمانی را دیدیم که پس از گفتگوی کوتاهی سوار ماشین شد و دو خودرو در جاده فرودگاه به حرکت درآمد که هر دو به فاصله دو ثانیه هدف قرار گرفتند. ۱۳ دقیقه بعد عملیات یمن انجام شد ولی آن فرمانده در خانه‌ای که هدف قرار دادیم، نبود.

مکنزی درس این ترور برای آمریکا را این می‌داند که «خطر تشدید اجتناب‌ناپذیر اما قابل کنترل است». امری که نشان می‌دهد تضعیف بازدارندگی چه پیامدهایی برای امنیت ملی خواهد داشت.

🆔@EshraghKiani
♦️ جدیدترین نگرش مردم آمریکا به سیاست خارجی ایالات متحده

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۱۱ خرداد ۱۴۰۳

🔹 جدیدترین نظرسنجی «مؤسسه پیو» از مردم آمریکا از ۱ تا ۷ آوریل ۲۰۲۴ با جامعه آماری ۳۶۰۰ نفر، نشان‌دهنده وضعیت قطبی‌شده جامعه آمریکا نسبت به مهم‌ترین موضوعات سیاست خارجی این کشور است. نتایج این نظرسنجی ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ منتشر شد.

🔸 درباره اینکه چه نظری درباره تداوم کمک به اوکراین دارند، وضعیت بدین ترتیب بوده است.
📶 کل جامعه (۳۱ درصد بیش از حد، ۲۵ درصد کافی است، ۲۴ درصد کافی نیست، ۲۰ درصد بی‌نظر)
📶 جمهوری‌خواهان (۴۹ درصد بیش از حد، ۲۱ درصد کافی است، ۱۳ درصد کافی نیست، ۱۷ درصد بی‌نظر)
📶 دمکرات‌ها (۱۶ درصد بیش از حد، ۳۱ درصد کافی است، ۳۶ درصد کافی نیست، ۱۷ درصد بی‌نظر)

🔹 هم‌چنین درباره تأثیر کمک به اوکراین در جنگ، بر امنیت ملی آمریکا
📶 کل جامعه (۳۶ درصد مفید، ۲۴ درصد بی‌تأثیر، ۳۶ مضر، ۴ درصد بی‌نظر)
📶 جمهوری‌خواهان (۲۴ درصد مفید، ۲۶ درصد بی‌تأثیر، ۴۷ مضر، ۳ درصد بی‌نظر)
📶 دمکرات‌ها (۴۹ درصد مفید، ۲۳ درصد بی‌تأثیر، ۲۶ مضر، ۲ درصد بی‌نظر)

🔸 درباره تأمین منافع ملی آمریکا از تداوم عضویت ناتو
📶 کل جامعه (۶۶ درصد موافق، ۳۱ درصد مخالف، ۳ درصد بی‌نظر)
📶 جمهوری‌خواهان (۵۱ درصد موافق، ۴۶ درصد مخالف، ۳ درصد بی‌نظر)
📶 دمکرات‌ها (۸۱ درصد موافق، ۱۸ درصد مخالف، ۱ درصد بی‌نظر)

🔹 درباره ابعاد گوناگون روابط آمریکا و اتحادیه اروپا چنین نظراتی ابراز شده است.
📶 روابط اقتصادی (۵۴ درصد بسیار مهم، ۳۹ درصد تاحدی مهم، ۵ درصد کم‌اهمیت، ۲ درصد بی‌نظر)
📶 روابط امنیتی (۵۷ درصد بسیار مهم، ۳۵ درصد تاحدی مهم، ۷ درصد کم‌اهمیت، ۲ درصد بی‌نظر)
📶 روابط فرهنگی (۳۷ درصد بسیار مهم، ۴۵ درصد تاحدی مهم، ۱۷ درصد کم‌اهمیت، ۲ درصد بی‌نظر)

🔸 درباره نگرش به روسیه
📶 کل جامعه (۶۱ درصد دشمن، ۳۲ درصد رقیب، ۴ درصد شریک، ۳ درصد بی‌نظر)
📶 جمهوری‌خواهان (۵۸ درصد دشمن، ۳۶ درصد رقیب، ۴ درصد شریک، ۲ درصد بی‌نظر)
📶 دمکرات‌ها (۶۷ درصد دشمن، ۲۸ درصد رقیب، ۳ درصد شریک، ۲ درصد بی‌نظر)

وضعیت قطبی‌شده گرایش سیاست خارجی جامعه ایالات متحده نشان می‌دهد که موضوع مواجهه آمریکا با جنگ اوکراین و چگونگی کمک به کی‌یف در برابر روسیه و به طور کلی شراکت امنیتی با اروپا از محورهای اختلافی کمپین‌های رقابت ریاست‌جمهوری آتی آمریکا خواهد بود.

🆔@EshraghKiani
♦️ ارزیابی نظرسنجی انتخاباتی شناخت

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۱۳ خرداد ۱۴۰۳

🔹 اولین نظرسنجی «مرکز تحقیقات اجتماعی و داده‌کاوی شناخت» وابسته به «مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد» درباره گرایش انتخاباتی مردم نسبت به چهاردهمین دوره رقابت‌های ریاست‌جمهوری که از ۲ تا ۴ خرداد به روش تلفنی و با جامعه آماری ۱۰۰۰ نفر برگزار شده، نشان می‌دهد که نزدیک به نیمی از پاسخ‌گویانی که قصد مشارکت داشته‌اند، نماینده خود را در بین نامزدهای مطرح نمی‌بیند. نتایج این نظرسنجی ۱۲ خرداد ۱۴۰۳ منتشر شد.

🔸 طبق این نظرسنجی، میزان مشارکت ۵۴ درصد برآورد شده و افرادی که قصد مشارکت داشته‌اند، گرایش خود به نامزدهای مطرح را چنین بیان داشته‌اند.
📶 محمدباقر قالیباف ۲۵ درصد
📶 محمد مخبر ۱۰ درصد
📶 محسن رضایی ۷ درصد
📶 سعید جلیلی ۶ درصد
📶 اسحاق جهانگیری ۴ درصد
📶 علی لاریجانی ۴ درصد
📶 عبدالناصر همتی ۲ درصد
📶 علیرضا زاکانی ۲ درصد
📶 هیچ‌کدام ۴۰ درصد

🔹 ناظر به این ترکیب از نامزدها می‌توان آرای جناح عمل‌گرای جریان اصول‌گرا شامل آقایان قالیباف، مخبر و رضایی را ۴۲ درصد، آرای جناح آرمان‌گرای این جریان شامل آقایان جلیلی و زاکانی را ۸ درصد و آرای جریان محافظه‌کار و موسوم به اعتدال‌گرا شامل آقایان لاریجانی، جهانگیری و همتی را ۱۰ درصد محسوب نمود.

🔸 به نظر می‌رسد ۴۰ درصد باقی‌مانده عمدتاً اقشاری باشند که یا به دکتر احمدی‌نژاد و یا به جریان اصلاح‌طلب گرایش داشته‌اند و چون نماینده خود را در بین نامزدها ندیده‌اند، پاسخی نداده‌اند. بنابراین اگر همین ترکیب از نامزدها مفروض باشد، احتمالاً بخشی از این ۴۰ درصد به سمت عدم مشارکت میل کرده و میزان مشارکت از عدد تخمینی، کمتر خواهد بود. در این صورت دو سناریوی فرضی را می‌توان متصور بود.

1️⃣ تک‌قطبی
اگر اکثر این بخش از جامعه، مسیر عدم مشارکت را بپیمایند، مجموع آرای اصول‌گرایان عمل‌گرا از سبد آرای باقی‌مانده حدود ۷۰ درصد، آرای اصول‌گرایان آرمان‌گرا حدود ۱۵ درصد و آرای جریان محافظه‌کار نیز حدود ۱۵ درصد خواهد بود. در این صورت اگر آقای قالیباف نامزد جناح عمل‌گرا باشد و باقی نامزدهای این جریان به نفع وی کناره‌گیری کنند، در مشارکتی که احتمالاً نزدیک به ۴۰ درصد باشد، در دور اول به عنوان نامزدی که به قصد ادامه مسیر دولت به میدان آمده و پشتیبانی جریان دولت را نیز در پی دارد، پیروز خواهد بود. مگر آنکه جناح آرمان‌گرا مسیر تقابل با وی را در پیش بگیرد که یک دوقطبی ضعیف در مشارکتی محدود شکل خواهد گرفت ولی هم‌چنان احتمال پیروزی شکننده دکتر قالیباف وجود دارد.

2️⃣ سه‌قطبی
اگر فرض شود که نیمی از افراد بی‌پاسخ، گزینه عدم مشارکت را برگزینند و نیم دیگر به سوی یکی از نامزدها تمایل داشته باشند، می‌توان این تحلیل را در نظر گرفت که بخش اندکی از پایگاه اجتماعی دکتر احمدی‌نژاد به سوی دکتر جلیلی سوق یابد و بخشی از پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان به سوی دکتر قالیباف یا دکتر لاریجانی گرایش پیدا کند. در این صورت با فرض چنین ترکیبی، اصول‌گرایان عمل‌گرا حدود ۶۰ درصد آرا، اصول‌گرایان آرمان‌گرا حدود ۲۰ درصد و محافظه‌کاران حدود ۲۰ درصد آرا را کسب خواهند کرد. یک سه‌قطبی ضعیف در یک مشارکت حدوداً ۴۵ درصدی که اگر دکتر قالیباف نامزد عمل‌گرایان باشد و دیگر نامزدهای این جناح به نفع وی کناره‌گیری کنند، با یک رأی شکننده در دور اول پیروز خواهد شد. ولی اگر ائتلاف درون بلوک عمل‌گرایان محقق نشود، دکتر قالیباف به همراه نامزد یکی از دو بلوک آرمان‌گرا یا محافظه‌کار به دور دوم خواهد رفت.

این آینده‌پژوهی ناظر به روند کنونی ثبت‌نام‌ها متحول خواهد شد. اما آن‌چه که انکارناپذیر است، گرایش به تغییر وضع موجود را می‌توان در نتایج این نظرسنجی مشاهده نمود و بر این مبنا، ترکیب نهایی نامزدهای تاییدصلاحیت‌شده از سوی شورای نگهبان از یک‌سو و ارائه برنامه‌هایی واقع‌بینانه ناظر به حل مسائل مبتلابه جامعه و اولویت بهبود وضعیت معیشتی، می‌تواند مشارکت بالقوه‌ای را که در این نظرسنجی نیز نمایان شده، بالفعل سازد.

🆔@EshraghKiani
♦️ تفکیک سیاسی نامزدهای ثبت‌نام‌شده انتخابات ریاست‌جمهوری

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۱۴ خرداد ۱۴۰۳

از مجموع ۸۰ نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم ایران، ۴۸ اصول‌گرا، ۱۶ مستقل، ۹ اصلاح‌طلب و ۷ محافظه‌کار یا اعتدال‌گرا ثبت‌نام کرده‌اند. بنابراین منازعه جناح‌های اصول‌گرا بر سر اینکه کدام‌یک وارث دولت سیزدهم باشد، جدی بوده و احتمال اجماع آنان، تقریباً منتفی است.

🆔@EshraghKiani
♦️ قطعنامه جدید آژانس علیه ایران

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۱۷ خرداد ۱۴۰۳

🔹 روز گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طی قطعنامه‌ای که فقط با مخالفت چین و روسیه مواجه شد، از ایران خواسته تا ضمن همکاری با آژانس درباره ادعاهای پادمانی، مجوز بازگشت برخی بازرسان غربی به ایران را صادر کند.

🔸 ایران پاسخ داده که اولاً ادعاهای آژانس درباره «دو مکان» برآمده از اسناد مورد ادعای اسرائیل است که پذیرش این ادعاها به معنای پذیرش روندی است که باب گسترش ادعاهای غیرمستند درباره برنامه هسته‌ای را می‌گشاید و از سوی دیگر، اسرائیل را در مقام مدعی قرار می‌دهد. حال آنکه تل‌آویو به جهت عدم پذیرش «پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» باید در مقام متهم قرار بگیرد.

🔹 نکته دیگر اینکه قطعنامه مذکور بیش از آنکه جنبه فنی داشته باشد، ابعاد سیاسی دارد. زمان‌بندی صدور این قطعنامه در شرایطی که اولاً تحول جدی در برنامه هسته‌ای در قیاس با ماه‌های پیشین رخ نداده و ثانیاً اسرائیل تحت فشارهای فزاینده‌ای برای پذیرش آتش‌بس قرار گرفته، نشان می‌دهد که انگیزه‌های سیاسی برای صدور این قطعنامه، محتمل‌تر از ادعاهای فنی است. برای صدور این قطعنامه می‌توان دو انگیزه سیاسی مهم را تصور نمود

1️⃣ تروئیکای اروپایی که نقشی در مذاکرات اخیر ایران و آمریکا در عمان نداشته، تصمیم گرفته بدین نحو اراده خود را بر این مذاکرات اِعمال نموده و سمت‌وسوی گفتگوهای مسقط را به سمت منافع خود جهت‌دهی کند.

2️⃣ آمریکا و کشورهای اروپایی عضو برجام به این نتیجه رسیده‌اند که پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای ایران بعد از تصویب «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» به حدی بوده که حتی احیای برجام نیز، زمان گریز برنامه هسته‌ای را به حد مطلوب این بازیگران نخواهد رساند. بنابراین چاره‌ای جز فعال‌سازی مکانیسم ماشه پیش از اکتبر ۲۰۲۵ ندارند و از اکنون درصدد زمینه‌سازی برای آن برآمده‌اند.

🔸 گسترش پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای، افزایش محدودیت‌ها برای بازرسان آزانس بین‌المللی انرژی اتمی، ارتقای همکاری‌های دفاعی و امنیتی ایران و روسیه می‌تواند از پیامدهای صدور این قطعنامه و تشدید منازعه بین تهران و آژانس باشد.

به نظر می‌رسد بازه بین دو انتخابات ریاست‌جمهوری تیر ۱۴۰۳ در ایران و آبان ۱۴۰۳ در آمریکا، فضایی باشد که کنش‌گری طرفین در مذاکرات هسته‌ای نسبتاً به حالت تعلیق درآید. ولی پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده، ناظر به نتیجه این رقابت‌ها، یا مذاکرات به طور جدی‌تری پیگیری خواهد شد و یا ممکن است یکی از کشورهای اروپایی عضو برجام با حمایت و هدایت آمریکا، آماده فعال‌سازی مکانیسم ماشه گردد. بنابراین شاید بهتر باشد که دستگاه سیاست خارجی ایران معطل نتیجه انتخابات در تهران نباشد و پیش از تشدید کمپین‌های تبلیغاتی در آمریکا، گفتگوها را با نقشه راه جدی، واقع‌بینانه و عمل‌گرایانه‌ای ادامه دهد.

🆔@EshraghKiani
♦️ عملیات جدید، معادله قدیم؟

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۰ خرداد ۱۴۰۳

🔹 حمله اخیر اسرائیل در ۱۳ خرداد به شهر حلب در سوریه به شهادت سعید آبیار، از نیروهای مستشاری سپاه در سوریه انجامید. این عملیات تروریستی از این جهت که به شهادت اولین پاسدار بعد از عملیات «وعده صادق» منجر شده، اهمیت می‌یابد. تاریخ، مکان و تعداد و اسامی شهدای قبلی حملات تروریستی اسرائیل به سوریه از ابتدای جنگ داخلی در این کشور به این ترتیب بوده است.
📶 ۲۸ دی ۱۳۹۳، قنیطره، شهید محمدعلی الله‌دادی
📶 ۲۰ فروردین ۱۳۹۷، پایگاه هوایی T4، شهیدان مهدی لطفی‌نیاسر؛ اکبر زوارجنتی؛ سید عمار موسوی؛ مرتضی بصیری‌پور؛ مهدی دهقان؛ حامد رضایی و حجت‌الله نوچمنی
📶 ۱۷ اسفند ۱۴۰۰، حومه دمشق، شهیدان مرتضی سعیدنژاد و احسان کربلایی‌پور
📶 ۱۱ فروردین ۱۴۰۲، حومه دمشق، شهید میلاد حیدری
📶 ۱۱ آذر ۱۴۰۲، زینبیه دمشق، شهیدان محمدعلی عطایی‌شورجه و پناه تقی‌زاده
📶 ۴ دی ۱۴۰۲، زینبیه دمشق، سید رضی موسوی
📶 ۳۰ دی ۱۴۰۲، المره دمشق، شهیدان حجت‌الله امیدوار؛ علی آقازاده؛ سعید کریمی؛حسین محمدی و محمدامین صمدی
📶 ۱۳ بهمن ۱۴۰۲، حومه دمشق، شهید سعید علی‌دادی
📶 ۱۱ اسفند ۱۴۰۲، بانیاس، شهید رضا زارعی
📶 ۷ فروردین ۱۴۰۳، دیرالزور، شهید بهروز واحدی
📶 ۱۳ فروردین ۱۴۰۳، سفارت ایران در دمشق، شهیدان محمدرضا زاهدی؛ محمدهادی حاجی‌رحیمی؛ علی صالحی‌روزبهانی؛ علی بابایی؛ حسین امان‌اللهی؛ محسن صداقت و سید مهدی جلادتی

🔸 پس از عملیات ترور سردار الله‌دادی که گویا هدف آن، ترور جهاد مغنیه بود که در آن عملیات به شهادت رسید، نیروهای حزب‌الله عملیات شدیدی علیه نیروهای ارتش اسرائیل انجام دادند که به بروز تلفاتی در آن‌ها انجامید. پس از حمله به پایگاه T4، نیز نیروهای مقاومت با همکاری نیروی قدس عملیات هوایی کم‌نظیری علیه نیروهای اسرائیل در جولان اشغالی انجام دادند. پس از آن، حملات هوایی اسرائیل به نیروهای سپاه تا پیش از ترور سردار سلیمانی، متوقف شد. امری که نشان داد پاسخ متناسب و بازدارنده منجر به مهار اسرائیل می‌شود.

🔹 ولی فقدان پاسخ جدی به ۲ عملیات تروریستی پیش از طوفان‌الاقصی، رژیم اسرائیل را به این تصور رساند که می‌تواند به این حملات ادامه دهد. به همین دلیل با آغاز جنگ غزه، بر شدت عملیات‌ها در سوریه افزود که انفعال در برابر ترور شهید رضی موسوی، جسارت اسرائیل را افزون نمود.

🔸 شهادت تنی چند از فرماندهان ارشد نیروی قدس در حمله به بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق که دارای مصونیت دیپلماتیک بوده، سرانجام ایران را به واکنشی سخت‌تر و قاطع‌تر واداشت که بازدارندگی را احیا نمود. اما اسرائیل با حمله اخیر به نظر می‌رسد دو هدف مهم را دنبال می‌کند:

1️⃣ به تدریج درصدد احیای وضعیت بازدارندگی به پیش از عملیات وعده صادق برآمده و اراده ایران برای واکنش را به آزمون بگذارد.

2️⃣ به آمریکا و دیگر قدرت‌هایی که درصدد کاهش سطح درگیری هستند نشان می‌دهد که نه‌تنها حاضر به عقب‌نشینی از رفح نیست، بلکه آمادگی گسترش جبهه نبرد را نیز دارد.

🔹 اینکه این بازه زمانی برای عملیات انتخاب شده، به نظر می‌رسد اسرائیل گمان دارد فضای سیاسی ایران پس از درگذشت رئیس‌جمهور فقید، بیش از قبل درگیر مسائل داخلی به خصوص انتخابات ریاست‌جمهوری شده و فرصت کافی برای تأمل در چگونگی پاسخ به حمله جدید اسرائیل را نخواهد داشت.

ضروری است اگر فرماندهان و تصمیم‌گیران سپاه و به طور کلی دستگاه سیاست خارجی، ادعایی برای پاسخ به عملیات اخیر ابراز می‌کنند، نسبت به فوریت زمانی و تناسب فنی این پاسخ نیز حساس باشند. در صورتی که ادعایی بیان شود ولی اقدامی صورت نگیرد، عملاً اعتبار اراده تهدیدآمیز ابران برای اسرائیل مخدوش شده و به تدریج، وضعیت به پیش از عملیات وعده صادق بازخواهد گشت.

🆔@EshraghKiani
♦️ ترامپ، قطبی‌تر از بایدن

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۱ خرداد ۱۴۰۳

🔹 نظرسنجی «مؤسسه گالوپ» از ۱ تا ۲۳ می ۲۰۲۴ که با جامعه آماری ۱۰۲۴ نفر انجام شده نشان می‌دهد که هم حامیان ترامپ در نسبت با بایدن، حمایت قوی‌تری از نامزد خود دارند و هم مخالفانش، در قیاس با بایدن، مخالفت جدی‌تری با او خواهند داشت. به بیان دیگر، ترامپ هم جاذبه و هم دافعه بیشتری نسبت به بایدن دارد. نتایج این نظرسنجی ۱۵ خرداد ۱۴۰۳ منتشر شده است.

🔸 نتایج محبوبیت ترامپ بدین ترتیب است.
📶 ۲۵ درصد بسیار محبوب
📶 ۲۱ درصد تاحدی محبوب
📶 ۲ درصد بی‌نظر
📶 ۱۲ درصد تاحدی نامحبوب
📶 ۴۰ درصد بسیار نامحبوب

🔹 محبوبیت بایدن به این شرح بوده است.
📶 ۲۰ درصد بسیار محبوب
📶 ۲۵ درصد تاحدی محبوب
📶 ۱ درصد بی‌نظر
📶 ۱۹ درصد تاحدی نامحبوب
📶 ۳۵ درصد بسیار نامحبوب

🔸 گفتنی است که میزان محبوبیت بایدن در بین تمامی اقشار جامعه هدف نسبت به بازه مشابه در انتخابات ۲۰۲۰، کاهشی بوده که بیشترین کاهش جوانان ۱۸ تا ۳۵ سال بوده که از ۵۸ درصد به ۳۳ درصد کاهش یافته است. نکته مهم‌تر کاهش محبوبیت بایدن در بین مستقل‌هاست که با ۱۷ درصد کاهش از ۶۰ درصد به ۴۳ درصد رسیده است.

🔹 برعکس، محبوبیت ترامپ در بین اکثر اقشار هدف از جمهوری‌خواهان و مستقل‌ها تا رده‌های سنی و نژادی تقریباً ثابت بوده و بیشترین افزایش را در بین جوانان ۱۸ تا ۳۵ ساله بوده که از ۳۸ درصد به ۴۶ درصد رسیده است.

به نظر می‌رسد نارضایتی‌های عموماً اقتصادی از عملکرد بایدن موجب شده تا ویژگی‌های قطبی‌شده ترامپ بیش از تهدید، به یک فرصت برای او بدل شود و میزان حمایت بیشتری را جلب کند. بایدن در صورت تداوم نارضایتی‌ها، مسیر سخت‌تری برای غلبه بر ترامپ در پیش خواهد داشت.

🆔@EshraghKiani
Mix by audio-joiner.com
♦️ چالش‌های سیاست خارجی دولت چهاردهم

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۲ خرداد ۱۴۰۳

🔹 روز گذشته مهمان مصاحبه زنده برنامه «گفتگوی سیاسی» از شبکه «رادیو گفتگو» بودم که به بررسی «الزامات سیاست خارجی در دولت چهاردهم» می‌پرداخت.

🔸 در این برنامه مهم‌ترین مسائل خارجی دولت چهاردهم را سرنوشت پرونده هسته‌ای، تعامل با چین، تنظیم روابط با روسیه و چالش‌های سیاست همسایگی از جمله درباره منافع اقتصادی ایران در خلیج فارس، معضلات استقرار طالبان در افغانستان و هم‌چنین مقابله با تروریسم برون‌مرزی عنوان کردم.

🔹 در ادامه افزودم که هنوز برنامه شفاف، واقع‌بینانه و عملیاتی از سوی هیچ‌یک از شش نامزد محترم رقابت‌های ریاست‌جمهوری چهاردهم برای حل این مسائل ارائه نشده است. به‌ویژه که اگر برخی نامزدها درصدد طی مسیرهای دولت‌های نهم تا سیزدهم برآیند، عملاً آزموده را آزموده‌اند و ناظر به تحولات جدید بین‌المللی و منطقه‌ای، موفق نخواهند بود.

🔸 نهایتاً نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، منطقه پس از آتش‌بس در غزه و غروب مکانیسم ماشه، مهم‌ترین مسائل کوتاه‌مدت دولت چهاردهم است که بر سرنوشت کل چهار سال دولت بعدی سایه می‌افکند.

🆔@EshraghKiani
♦️ ارزیابی دومین نظرسنجی انتخاباتی شناخت

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۵ خرداد ۱۴۰۳

🔹 دومین نظرسنجی «مرکز تحقیقات اجتماعی و داده‌کاوی شناخت» وابسته به «مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد» درباره گرایش انتخاباتی مردم نسبت به چهاردهمین دوره رقابت‌های ریاست‌جمهوری که از ۲۱ تا ۲۴ خرداد به روش تلفنی و با جامعه آماری ۱۰۰۰ نفر برگزار شده، نشان می‌دهد که نزدیک به یک‌چهارم کسانی که قصد مشارکت دارند، هنوز نامزد مد نظر خود را برنگزیدند. نتایج این نظرسنجی ۲۴ خرداد ۱۴۰۳ منتشر شد.

🔸 طبق این نظرسنجی، میزان مشارکت ۵۳.۶ درصد برآورد شده و افرادی که قصد مشارکت داشته‌اند، گرایش خود به نامزدها را چنین بیان داشته‌اند.
📶 محمدباقر قالیباف ۲۸.۷ درصد
📶 سعید جلیلی ۲۰ درصد
📶 مسعود پزشکیان ۱۳.۴ درصد
📶 امیرحسین قاضی‌زاده ۳.۳ درصد
📶 علیرضا زاکانی ۱.۲ درصد
📶 مصطفی پورمحمدی ۰.۸ درصد
📶 مردد ۲۶.۶ درصد
📶 بی‌پاسخ حدود ۶ درصد

🔹 در قیاس با نظرسنجی اول این مرکز که میزان مشارکت ۵۴ درصد برآورد شده بود، این عدد تغییر چندانی نکرده ولی تغییر مهم، کاهش میزان مرددین بوده است که در آن نظرسنجی حدود ۴۰ درصد بودند. به نظر می‌رسد تأیید صلاحیت دکتر مسعود پزشکیان و حمایت جدی قاطبه احزاب و گروه‌های جریان اصلاحات، تأثیر جدی در کاهش افرادی داشته که قصد مشارکت داشته‌اند ولی نماینده خود را در جمع نامزدها نمی‌دیدند. در چنین شرایطی، هنوز گرایش حدود یک‌چهارمی که نامزد خود را انتخاب نکرده‌اند در نتیجه انتخابات و اینکه در دور اول به پایان برسد یا به دور دوم برود، تعیین‌کننده لست. به نظر می‌رسد که دو سناریو را هم‌چنان بتوان در نظر گرفت.

1️⃣ تک‌قطبی
در صورتی که اکثر مرددین در این نظرسنجی مسیر عدم مشارکت را بپیمایند، میزان مشارکت به حدود ۴۰ درصد کاهش خواهد یافت. در این صورت سبد رأی تقریباً ۳۰ درصدی دکتر قالیباف در شرایط فعلی با اندکی تلاش به مرز ۵۰ درصد آرای مشارکت‌کنندگان خواهد رسید و در شرایطی که اولاً حمایت‌های جدی نخبگانی از سوی بخشی از روحانیت اصول‌گرا و هم‌چنین نهادهای انقلابی و از جمله برخی از مدیران دولت سیزدهم را دریافت نموده باشد، حتی با فرض عدم انصراف دیگر نامزدها نیز، می‌تواند پیروزی شکننده‌ای را کسب نموده و در دور اول به ریاست‌جمهوری دست یابد.

2️⃣ سه‌قطبی
در این حالت، مرددین به سوی مشارکت میل خواهند داشت. در این سناریو ناظر به شناخته‌شدگی آقایان قالیباف و جلیلی از یک‌سو و فقدان توان ایجاد یک چهره تحول‌خواه و تغییرطلب نسبت به وضع موجود، به جهت نقش‌آفرینی در استقرار و عملکرد دولت سیزدهم از سوی دیگر، سبد آرای این دو نفر رشد چندانی نخواهد داشت. آقایان زاکانی و قاضی‌زاده نیز نهایتاً یک چهره تهاجمی و سلبی دارند و فاقد توان ایجاد یک کمپین ایجابی برای جلب آرای طبقه متوسط و مرددین می‌باشند. در واقع این دو نفر، در بهترین حالت، نقش ضربه‌گیر و سپر را برای کمپین آقای جلیلی ایفا خواهند کرد. به همین دلیل اکثر آرای مرددین احتمالاً به سوی دکتر پزشکیان و بخش اندکی هم ممکن است به سوی آقای پورمحمدی جلب شود. بنابراین در شرایطی که ائتلافی بین آقایان قالیباف و جلیلی رخ ندهد، یک سه‌قطبی بین آقایان قالیباف، جلیلی و پزشکیان رخ داده و دو تن از این سه نفر به دور دوم خواهند رفت که اگر یکی از این دو تن، دکتر جلیلی باشد، رقیب وی در دور دوم پیروز انتخابات خواهد بود. ولی در صورتی که آقایان قالیباف و پزشکیان به دور دوم بروند، احتمال پیروزی دکتر قالیباف با توجه به واریز آرای دکتر جلیلی به سبد وی، محتمل است.

شگفتی‌ساز این آینده‌پژوهی این است که کمپین دکتر پزشکیان بتواند یک موج تحول‌خواهی جدی نسبت به نارضایتی‌های اقتصادی و فرهنگی پدید بیاورد که در دور اول به پیروزی برسد. شگفتی‌ساز نامحتمل‌تر در این روندپژوهی اینکه حجت‌الاسلام پورمحمدی بتواند به پدیده مناظرات بدل شده و با رشد آرای قابل توجه، کمپین نامزدهای اصول‌گرا و اصلاح‌طلب را غافلگیر نماید.

🆔@EshraghKiani
♦️ ارزیابی سومین نظرسنجی انتخاباتی شناخت

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۸ خرداد ۱۴۰۳

🔹 سومین نظرسنجی «مرکز تحقیقات اجتماعی و داده‌کاوی شناخت» وابسته به «مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد» درباره گرایش انتخاباتی مردم نسبت به چهاردهمین دوره رقابت‌های ریاست‌جمهوری که از ۲۴ تا ۲۶ خرداد به روش تلفنی و با جامعه آماری ۱۰۰۰ نفر برگزار شده، نشان می‌دهد که آرای مرددین به سمت آقایان پزشکیان و قالیباف تمایل یافته است. نتایج این نظرسنجی ۲۶ خرداد ۱۴۰۳ منتشر شد.

🔸 طبق این نظرسنجی، میزان مشارکت ۵۲ درصد برآورد شده و افرادی که قصد مشارکت داشته‌اند، گرایش خود به نامزدها را چنین بیان داشته‌اند.
📶 محمدباقر قالیباف ۳۴ درصد
📶 سعید جلیلی ۲۱ درصد
📶 مسعود پزشکیان ۲۱ درصد
📶 امیرحسین قاضی‌زاده ۲ درصد
📶 علیرضا زاکانی ۱ درصد
📶 مصطفی پورمحمدی ۱ درصد
📶 مردد ۱۶ درصد
📶 بی‌پاسخ ۴ درصد

🔹 سه نکته مهم از روند نظرسنجی‌های این مرکز به دست می‌آید

1️⃣ میزان مشارکت در بازه ۵۰ تا ۵۵ فریز شده است.

2️⃣ آرای دکتر جلیلی به سقف خود رسیده و بعید است با تداوم کنش‌ورزی فعلی کمپین ایشان، بتواند بیش از ۲۰ الی ۲۵ درصد آرا را کسب کند.

3️⃣ گرایش افراد مردد عمدتاً به سوی دکتر پزشکیان و در مرتبه بعد به سوی دکتر قالیباف بوده است.

🔸 این نکات را در تغییر معنادار آرا نسبت به موج دوم نظرسنجی که ۲۴ خرداد ۱۴۰۳ منتشر شد می‌توان دریافت. میزان این تغییرات بدین ترتیب بوده که از آرای مرددین حدود ۱۲ درصد کاسته شده که نزدیک به ۷ درصد به آرای دکتر پزشکیان و حدود ۵ درصد به آرای دکتر قالیباف افزوده شده است.

🔹 میزان تغییر در آرای دیگر نامزدها بسیار اندک و تا حدی نامحسوس بوده است. گرچه از آرای دکتر قاضی‌زاده ۱ درصد کاسته شده و آرای حجت‌الاسلام پورمحمدی به بیش از ۱ درصد رسیده ولی این تغییر به حدی نیست که بتوان کمپین آقای پورمحمدی را شگفتی‌ساز این روندپژوهی قلمداد کرد. کاهش اندک آرای دکتر زاکانی نیز نشان می‌دهد عملکرد وی در شهرداری تهران به تدریج به پاشنه آشیل کمپین او بدل خواهد شد.

به نظر می‌رسد با جهت‌یابی آرای مرددین به سوی آقایان قالیباف و پزشکیان، به مرور سناریوی تک‌قطبی مبتنی بر پیروزی شکننده دکتر قالیباف در دور اول رنگ ببازد و سناریوی سه‌قطبی میان وی با آقایان پزشکیان و جلیلی پررنگ‌تر شود. در صورت تداوم روند فعلی، حتی اگر ۱۶ درصد مرددین و ۴ درصد بی‌پاسخ نیز به سمت دکتر پزشکیان میل کند، محتمل‌ترین حالت را می‌توان راه‌یابی آقایان قالیباف و پزشکیان به دور دوم انتخابات دانست که در صورت واریز آرای دکتر جلیلی به سمت آقای قالیباف، به پیروزی وی در برابر دکتر پزشکیان منجر می‌شود.

🆔@EshraghKiani
♦️ شکاف در اجتماع اسرائیل

#تحلیل

✍️ احسان کیانی
🗓 ۲۹ خرداد ۱۴۰۳

🔹 نظرسنجی جدید «مؤسسه پیو» از ساکنان فلسطین اشغالی درباره جنگ غزه نشان‌گر شکاف جدی بین حامیان و مخالفان تهاجم نظامی حکومت اسرائیل به غزه است. این نظرسنجی که از ۳ مارس تا ۴ آوریل ۲۰۲۴ با جامعه آماری ۱۰۰۱ نفر برگزار شده، ۱۰ خرداد ۱۴۰۳ منتشر شد.

🔸 دیدگاه ساکنان اراضی اشغالی درباره عملکرد ارتش اسرائیل در غزه چنین بوده است.
📶 ۳۹ درصد، به اندازه کافی حمله کرده
📶 ۳۴ درصد، کمتر از حد انتظار حمله کرده
📶 ۱۹ درصد، بیش از حد حمله کرده
📶 ۸ درصد، بی‌پاسخ

🔹 از منظر ایدئولوژیک، ۵۲ درصد حامیان جناح راست، ۲۴ درصد حامیان جناح میانه و ۹ درصد حامیان جناح چپ حامی تشدید حملات ارتش اسرائیل در غزه هستند. حال آن‌که ۵۵ درصد حامیان چپ‌گرا، ۱۵ درصد حامیان جناح میانه و تنها ۵ درصد راست‌گرایان خواستار کاهش حملات بوده و معتقدند که ارتش بیش از حد حمله کرده است.

🔸 محبوبیت شخصیت‌های اصلی کابینه جنگی(قبل از استعفای گانتز) بدین ترتیب بوده است.
📶 بنیامین نتانیاهو (۳۹ درصد بسیار نامحبوب، ۱۹ درصد اندکی نامحبوب، ۲۱ درصد اندکی محبوب، ۲۰ درصد بسیار محبوب)
📶 بنی گانتز (۲۰ درصد بسیار نامحبوب، ۲۵ درصد اندکی نامحبوب، ۳۴ درصد اندکی محبوب، ۱۷ درصد بسیار محبوب)
📶 یوآو گالانت (۱۷ درصد بسیار نامحبوب، ۱۸ درصد اندکی نامحبوب، ۴۱ درصد اندکی محبوب، ۲۰ درصد بسیار محبوب)

🔹 میزان نگرانی درباره افزایش زمانی و مکانی جنگ، بدین ترتیب بوده است.
📶 تطویل نبرد (۲۷ درصد بسیار، ۴۲ درصد زیاد، ۲۳ درصد تاحدی، ۷ درصد نه‌چندان، ۲ درصد اصلا)
📶 گسترش جبهه نبرد (۱۹ درصد بسیار، ۴۲ درصد زیاد، ۲۵ درصد تاحدی، ۹ درصد نه‌چندان، ۴ درصد اصلا)

🔸 درباره اینکه آیا اسرائیل به اهدافش در جنگ دست خواهد یافت؟
📶 ۵ درصد، قطعا خیر
📶 ۱۳ درصد، بعید است
📶 ۲۷ درصد، ممکن است
📶 ۴۰ درصد، حتما
📶 ۱۴ درصد، بی‌پاسخ

🔹 درباره اینکه کدام بازیگر حکومت آتی غزه را عهده‌دار شود؟
📶 ۴۰ درصد، اسرائیل
📶 ۱۸ درصد، تشکیلات خودگردان
📶 ۱۴ درصد، گروه‌های مردمی غزه
📶 ۶ درصد، دیگر بازیگران
📶 ۴ درصد، آمریکا
📶 ۲ درصد، حماس
📶 ۱۶ درصد، بی‌پاسخ

این نظرسنجی پیش از خروج گانتز از کابینه جنگی و نهایتاً انحلال اخیر آن بوده است. گانتز محبوبیت بیشتری داشته و انحلال کابینه جنگی می‌تواند مشروعیت تداوم نبرد را در بین افکار عمومی ساکنان مناطق اشغالی کاهش دهد. در عین حال که تداوم اسارت جمعی از این ساکنان در دست گروه‌های مقاومت، به نتانیاهو بهانه‌ای برای توجیه تداوم نبرد می‌دهد.

🆔@EshraghKiani
2024/06/20 01:11:18
Back to Top
HTML Embed Code: