دانش‌های زبانی (واژگان، املا و دستور)

#واژه‌شناسی
#ریشه‌شناسی_واژگانی

شاهباز طبع ملا بال هر جا وا کند
فکر صائب را علاجی نیست جز عنقا شدن
#صائب

مَلا یا مُلا ؟


ملوان /ma.la.van/ [از لغات مصوّب فرهنگستان ایران] دریانورد، ملاح" (دهخدا). 
.mala- + -van >
جزء اوّل، ظاهراً از سومری: ma-lahu "کشتیبان" ( > اکدی malahu > آرامی: mallaha > عبری: mallah عربی: ملّاح) مأخوذ است.

جزء دوم پسوند -van = بان  [ (Zimmern Akkad.FW 45, Fraenkel Aram.FW 221ilers Neujahrsfest 5 Anm. 2, Bromiley ISBE III : MARINER و ابراهیم پورداود هرمزدنامه، ص ۳۶۷ و بعد).

قس فارسی میانه ترفانی: mallah] mih] "ملاح" ( سامی) 224 Durkin-Meisterernst DMMPP).

کردی mala شناوری، آب ورزی، melewan, malawan شناگر، آب‌ورز .

گورانی malawan، شناگر، آب‌ورز.

لری: malo "شناگری، آبتنی" (43 Unvala CPD).

دوانی: mela "شنا" (عبدالنبی ،سلامی گویش دوانی، ص ۴۰۳).

⤴️🔵منبع: فرهنگ ریشه‌شناختی، دکتر محمدحسن‌دوست.
جلد۴، ص۲۶۳۹

ملا. [ م َ ] ( ع اِ ) بیابان دور. ( مهذب الاسماء ). دشت و بیابان. ( منتهی الارب ). دشت. ( ناظم الاطباء ). صحرا. ( از اقرب الموارد ).  زمین فراخ. ج اَملاء. ( از اقرب الموارد ).  واحد مَلَوان. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). هر یک از روز و شب. و رجوع به ملوان شود. || وقت و هنگام. ( ناظم الاطباء )

چند شاهد مثال برای ملاح

ز دیده‌ام شده یک چشمه در کنار روان
که آشنا نکند در میان آن ملاح
#حافظ

آن شد که بار منت ملاح بردمی
گوهر چو دست داد به دریا چه حاجت است
#حافظ

همونطور که دیدیم تلفظ این واژه هنوز در مناطق غربی ایران رواج دارد.
شنا کردن را مَلَا می‌گویند، که این واژه اصالتا از ریشه‌ی اصلی آمده است.

صائب تبریزی نیز از اهالی مناطق مرکزی ایران بوده، این تلفظ از مرکز تا غرب ایران رواج داشته.
نکته: گاهی در اشعار شاهد آن هستیم که به ضرورتِ وزن، در تلفظ و نگارش واژه‌ای تخفیف داده می‌شود
مثال:در بیت زیر، در به معنی دره آمده است

سبز است در و دشت بیا تا نگذاریم
دست از سر آبی که جهان جمله سراب است
#حافظ

باری، پس مَلا همان مَلاح است، به معنای ناخدا و کشتی‌بان و دریانورد و ملوان است.

از دیر باز، یکی از صنف‌هایی که باز (پرنده‌ی شکاری)داشتند، همین قشر بودند.
هنوز نیز در برخی از فیلم‌هایی که ساخته می‌شود، شاهدیم دریانوردان و دزدان دریایی، پرنده‌های مختلفی از جمله بازِ شکاری دارند.

✍گردآوری و تحقیق #محمدرضاکاکائی

Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌
@daneshhayezabani
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

www.tg-me.com/us/telegram/com.daneshhayezabani/8630

1.1K viewsMaryam Behvandi, edited  Jun 5 at 11:16

#واژه‌شناسی
#ریشه‌شناسی_واژگانی

شاهباز طبع ملا بال هر جا وا کند
فکر صائب را علاجی نیست جز عنقا شدن
#صائب

مَلا یا مُلا ؟


ملوان /ma.la.van/ [از لغات مصوّب فرهنگستان ایران] دریانورد، ملاح" (دهخدا). 
.mala- + -van >
جزء اوّل، ظاهراً از سومری: ma-lahu "کشتیبان" ( > اکدی malahu > آرامی: mallaha > عبری: mallah عربی: ملّاح) مأخوذ است.

جزء دوم پسوند -van = بان  [ (Zimmern Akkad.FW 45, Fraenkel Aram.FW 221ilers Neujahrsfest 5 Anm. 2, Bromiley ISBE III : MARINER و ابراهیم پورداود هرمزدنامه، ص ۳۶۷ و بعد).

قس فارسی میانه ترفانی: mallah] mih] "ملاح" ( سامی) 224 Durkin-Meisterernst DMMPP).

کردی mala شناوری، آب ورزی، melewan, malawan شناگر، آب‌ورز .

گورانی malawan، شناگر، آب‌ورز.

لری: malo "شناگری، آبتنی" (43 Unvala CPD).

دوانی: mela "شنا" (عبدالنبی ،سلامی گویش دوانی، ص ۴۰۳).

⤴️🔵منبع: فرهنگ ریشه‌شناختی، دکتر محمدحسن‌دوست.
جلد۴، ص۲۶۳۹

ملا. [ م َ ] ( ع اِ ) بیابان دور. ( مهذب الاسماء ). دشت و بیابان. ( منتهی الارب ). دشت. ( ناظم الاطباء ). صحرا. ( از اقرب الموارد ).  زمین فراخ. ج اَملاء. ( از اقرب الموارد ).  واحد مَلَوان. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). هر یک از روز و شب. و رجوع به ملوان شود. || وقت و هنگام. ( ناظم الاطباء )

چند شاهد مثال برای ملاح

ز دیده‌ام شده یک چشمه در کنار روان
که آشنا نکند در میان آن ملاح
#حافظ

آن شد که بار منت ملاح بردمی
گوهر چو دست داد به دریا چه حاجت است
#حافظ

همونطور که دیدیم تلفظ این واژه هنوز در مناطق غربی ایران رواج دارد.
شنا کردن را مَلَا می‌گویند، که این واژه اصالتا از ریشه‌ی اصلی آمده است.

صائب تبریزی نیز از اهالی مناطق مرکزی ایران بوده، این تلفظ از مرکز تا غرب ایران رواج داشته.
نکته: گاهی در اشعار شاهد آن هستیم که به ضرورتِ وزن، در تلفظ و نگارش واژه‌ای تخفیف داده می‌شود
مثال:در بیت زیر، در به معنی دره آمده است

سبز است در و دشت بیا تا نگذاریم
دست از سر آبی که جهان جمله سراب است
#حافظ

باری، پس مَلا همان مَلاح است، به معنای ناخدا و کشتی‌بان و دریانورد و ملوان است.

از دیر باز، یکی از صنف‌هایی که باز (پرنده‌ی شکاری)داشتند، همین قشر بودند.
هنوز نیز در برخی از فیلم‌هایی که ساخته می‌شود، شاهدیم دریانوردان و دزدان دریایی، پرنده‌های مختلفی از جمله بازِ شکاری دارند.

✍گردآوری و تحقیق #محمدرضاکاکائی

Ｃ᭄‌❁‌‎‌‌࿇༅═‎═‎═‎═‎═‎═‎┅─ ‌‌‎‌‌‌ ‎‌‎‌‌‎‌‌‎‌‌‎‌‎‌‌‎‌‎‌
@daneshhayezabani
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌┄┅✿░⃟‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎‌‌‌‎‌♥️❃‎‌‌‎─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═‌

BY دانش‌های زبانی (واژگان، املا و دستور)